Mar 17, 2006

تاريخچه چهارشنبه سوري

متن زیر توسط شقایق در مورد تاریخچه چهارشنبه سوری برام ارسال شده. اما قبلش اینم بگم که از هیچی تو دنیا به اندازه سر و صداها و اکلیل و سرنج و... که چند ساله جای از روی بوته پریدن و قاشق زنی و فالگوش ایستادن سنتی ما ایرونی ها (یادش به خیر ۱۲-۱۳ ساله که بودم چهارشنبه سوری ها دخترخاله هایم می اومدن خونه مون یا همه می رفتیم خونه مادربرزگم و کلی رسم های قشنگ داشتیم. بدون بمب و نارنجک!) رو گرفته بدم نمیاد. ضمنا ماندانا هم لطف کرده و یک متن در همین رابطه فرستاده اما چون در فرمت پی دی اف است دارم تغییرش می دهم به ورد تا براتون اضافه کنم

در باور انسان‌هاي دوره باستان اين بود كه 7 سياره به گرد زمين مي‌گردند (بهرام، ناهيد، اورمزد، مهر، ماه، كيوان و تير). آن‌ها آمدند و روزهاي هفته را با نام اين خدايان كردند و رنگي به آن‌ها نسبت دادند
آدينه = ونوس = ناهيد = سبز رنگ
شنبه = كيوان = نيلي
يكشنبه = خورشيد يا مهر = زرد
دوشنبه = ماه = آبي
سه‌شنبه = مريخ (خداي جنگ) = بهرام = سرخ
چهار شنبه = عطارد (پيام‌آوران خدايان) = تير = نارنجي
پنج‌شنبه = زاوش = مشتري = بنفش
پس شب چهارشنبه كه روز سه‌شنبه مي‌شود روز مريخ است و به رنگ سرخ و بايد در ضمن گفت كه «سور» هم به معني سرخ است و هم جشن و ميهماني. پس اين دو سرخ با هم مي‌شوند چهارشنبه سوري و ما در هنگام اجراي اين آيين مي‌گوييم : «سرخي تو از من ........ » كه يعني «سرخي نور»ات را به من بده! البته بايد گفت كه نام «چهارشنبه‌سوري» پس از حمله اعراب توسط ايرانيان به اين آيين‌ها داده شده است (چون روزهاي هفته به شكل فعلي پايه عربي دارد و ايرانيان در دوره باستان براي هر روز ماه يك نام ويژه داشتند ـ كه هم‌اكنون هم زرتشتيان اين گاه‌شمار يا تقويم را ارج مي‌گذارند و مبناي روزهاي خود قرار مي‌دهند ـ مانند روز تير يا زامياد يا اشتاد و غيره).
جشن‌هاي نوروزي از چهارشنبه‌سوري شروع و تا سيزده‌بدر ادامه دارد. ايرانيان باور داشتند كه در آغاز سال نو «فروهر»هاي نياكان آن‌ها از آسمان پايين مي‌آيند و به خانه‌هاي نوادگان خود سر مي‌زنند، و بر همين باور خانه‌هايشان را پاكيزه و به اصطلاح «خانه‌تكاني» مي‌كردند كه زماني كه فروهرها مي‌آيند از ديدن اين‌كه همه چيز مرتب و خوب است شادمان و‌ آسوده شوند و براي اين‌كه فروهرها راه خانه‌ را پيدا كنند بر بام‌هاي خانه‌هايشان آتش برپا مي‌كردند. كم‌كم به علت اين‌كه آتش افروختن بر بام‌ها موجب آتش‌سوزي مي‌شد، آتش را به خيابان‌ها منتقل كردند، و آييني كه ما هم‌اكنون ارج مي‌نهيم به اين ترتيب به شكل كنوني درآمده است